Những nét văn hóa bạn sẽ gặp khi du học Nhật Bản

Khi quyết định đi du học Nhật Bản, bạn không chỉ học trong lớp học, mà còn học trong từng hành động, từng tương tác và trải nghiệm đời sống hằng ngày. Văn hóa Nhật không phô trương nhưng đầy chiều sâu, đòi hỏi sự tinh tế và tôn trọng từ người nước ngoài nếu muốn hòa nhập và thành công.

Dưới đây là những nét văn hóa mà du học sinh Việt Nam chắc chắn sẽ gặp, cùng các lưu ý thực tế để bạn dễ dàng thích nghi và tránh những bỡ ngỡ khi bắt đầu cuộc sống tại xứ sở hoa anh đào.

Văn hóa đúng giờ – “trễ 1 phút cũng là trễ”

Ở Nhật, đúng giờ là chuẩn mực, không phải lựa chọn. Bạn sẽ thấy từ việc tàu điện đến từng phút, các buổi họp không bao giờ bắt đầu trễ, đến chuyện giáo viên ra vào lớp cực kỳ chính xác thời gian.

Vì sao đúng giờ lại quan trọng đến vậy?

Thể hiện sự tôn trọng người khác
Là minh chứng cho tính kỷ luật và trách nhiệm
Trễ giờ đôi khi còn được xem là “mất lịch sự” hoặc “thiếu đáng tin”

Gợi ý cho bạn:

Luôn có mặt trước giờ 5–10 phút
Dùng Google Maps để canh thời gian đi tàu
Luôn dự phòng các tình huống có thể gây chậm trễ (kẹt tàu, thời tiết...)

Trật tự nơi công cộng – im lặng là phép lịch sự

Nếu bạn từng quen với việc nói chuyện rôm rả khi đi xe buýt, ăn uống xôm tụ tại quán ăn thì khi du học Nhật Bản, văn hóa Nhật sẽ khiến bạn “bị sốc” nhẹ. Người Nhật giữ im lặng tuyệt đối ở nơi công cộng để không làm phiền người khác.

Những nơi đặc biệt cần chú ý:

Trên tàu điện: gần như tất cả đều đeo tai nghe, không nói chuyện
Thư viện, quán cà phê học tập: giữ yên tĩnh, hạn chế cười nói
Nhà trọ/ký túc xá: không mở nhạc, TV quá to sau 10 giờ đêm

Du học sinh nên tập quen dần với việc sinh hoạt nhẹ nhàng, tôn trọng không gian chung – điều này giúp bạn dễ được quý mến và sống thoải mái hơn.

Cúi chào – biểu hiện sâu sắc của sự tôn trọng

Không giống với cái bắt tay của phương Tây hay lời chào bằng miệng quen thuộc tại Việt Nam, người Nhật cúi chào để thể hiện sự kính trọng và lịch sự.

Các kiểu cúi chào phổ biến

15 độ: chào xã giao hằng ngày
30 độ: chào trong môi trường học tập, công sở
45 độ: xin lỗi, cảm ơn sâu sắc, thể hiện thành ý

Du học sinh nên

Tập phản xạ cúi đầu nhẹ khi gặp người lớn, thầy cô, bạn bè
Đặc biệt trong phỏng vấn xin việc làm thêm, đây là một yếu tố rất quan trọng

Phân loại rác – không đơn giản như bạn nghĩ

Ở Nhật, việc xử lý rác là một phần của giáo dục công dân. Mỗi loại rác có quy định riêng và không tuân thủ có thể bị phạt hoặc bị cảnh cáo từ cộng đồng xung quanh.

Rác thường được phân loại theo:

Rác cháy được (rác hữu cơ, giấy vệ sinh, bao bì)
Rác không cháy được (thủy tinh, kim loại nhỏ, pin)
Rác tái chế: nhựa (PET), lon, chai thủy tinh, giấy báo
Rác cồng kềnh: đồ điện tử, bàn ghế...

Kinh nghiệm:

Mỗi khu phố sẽ có lịch đổ rác riêng theo từng loại
Cần mua túi đựng rác chuyên dụng có in tên thành phố/khu vực
Đối với đồ tái chế, bạn cần rửa sạch và để đúng chỗ

Ban đầu sẽ hơi rối, nhưng nếu nắm lịch và sắp xếp rõ từ đầu thì sẽ thành thói quen dễ chịu.

Giao tiếp tinh tế – nói ít, hiểu nhiều

Người Nhật có cách nói chuyện vòng vo, dùng hàm ý nhiều hơn là thể hiện trực tiếp. Đôi khi “vâng” chưa chắc là đồng ý, và “không nói gì” có thể là từ chối nhẹ nhàng.

Những tình huống cần để ý:

Khi thầy cô góp ý: đừng phản biện ngay mà nên tiếp thu, ghi nhận
Khi bạn bè Nhật không trả lời thẳng: đừng ép buộc, hãy hiểu rằng họ đang giữ phép lịch sự
Khi đi làm thêm: quản lý thường đánh giá cao sự tinh ý hơn là nói nhiều

Học cách lắng nghe, quan sát và phản ứng nhẹ nhàng là điều giúp bạn được tôn trọng hơn trong môi trường Nhật Bản.

6. Tự giác và trách nhiệm – ai cũng là người giữ trật tự

Ở Nhật, mọi người đều tự nhận trách nhiệm với không gian chung. Từ học sinh tiểu học dọn lớp học, đến nhân viên công sở dọn góc làm việc – tất cả đều thể hiện một ý thức cộng đồng rất cao.

Là du học sinh, bạn sẽ được mong đợi:

Dọn bàn sau khi ăn xong
Xếp hàng trật tự ở mọi nơi, không chen lấn
Không cần ai nhắc, bạn vẫn nên tuân thủ nội quy, quy định

Sự tự giác sẽ giúp bạn hoà nhập và sống “thuận” hơn trong tập thể – dù là trong lớp học hay ký túc xá.

7. Hiểu tiếng Nhật để hiểu văn hóa

Ngôn ngữ và văn hóa luôn gắn bó mật thiết. Tiếng Nhật không chỉ là công cụ giao tiếp mà còn phản ánh sâu sắc cách suy nghĩ, ứng xử của người Nhật. Những từ như “gaman” (chịu đựng), “enryo” (giữ ý) hay “wa” (sự hài hòa) đều cho thấy tinh thần của xã hội Nhật Bản.

Nếu bạn chưa tự tin với tiếng Nhật của mình, đừng lo – hãy bắt đầu từ những bước nhỏ với Nhật ngữ Kiến Minh (Hajime Nippon). Chương trình học tại đây không chỉ chú trọng từ vựng – ngữ pháp mà còn tích hợp các kỹ năng giao tiếp, ứng xử trong môi trường học đường và xã hội Nhật, giúp bạn hòa nhập dễ dàng và nhanh chóng hơn.

8. Hiểu văn hóa – bước đầu để thành công

Du học Nhật Bản là hành trình khám phá – không chỉ là tri thức mà còn là con người, văn hóa và giá trị sống. Với nền văn hóa đặc sắc như Nhật Bản, việc hiểu và tôn trọng những quy tắc xã hội sẽ là chìa khóa để bạn hòa nhập nhanh, học tập hiệu quả và tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp.

Du học Kiến Minh và Nhật ngữ Kiến Minh (Hajime Nippon) luôn đồng hành cùng bạn, từ khi chuẩn bị hồ sơ đến khi bạn sẵn sàng chào đón những trải nghiệm đầu tiên tại Nhật.

Thông tin liên hệ

📍 Địa chỉ: 27/1 Lê Trực, P.7, Q. Bình Thạnh, TP.HCM

📞 Hotline: 0938.044.469 – 028 62 868 898

📧 Email: nhatngukienminh@gmail.com